اعتبارسنجی ضریب خاموشی نور و ارزیابی کارایی مصرف نور کنجد با کاربرد کودهای مختلف زیستی و شیمیایی

به منظور ارزیابی کارایی مصرف نور در گیاه کنجد در شرایط مصرف کودهای زیستی و شیمیایی و محاسبه ضریب خاموشی نور، آزمایشی در سال 1392 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل کاربرد کودهای زیستی نیتروکسین، بیوفسفر، بیوسولفور، ترکیب نیتروکسین-بیوفسفر، ترکیب نیتروکسین-بیوفسفر-بیوسولفور، کودهای شیمیایی اوره، سوپرفسفات‌تریپل، ترکیب اوره-سوپرفسفات‌تریپل، ترکیب اوره-سوپرفسفات‌تریپل-گوگرد و شاهد (بدون مصرف کود) بود. نتایج نشان داد که ضریب خاموشی نور گیاه کنجد برابر با 7/0 مقداری قابل قبول بود. کودهای زیستی و شیمیایی شاخص سطح برگ و کارایی مصرف نور کنجد را افزایش دادند و بطور کلی کودهای شیمیایی کارایی مصرف نور را بیشتر از کودهای زیستی افزایش داند. بالاترین شاخص سطح برگ (42/3) و (32/3) به ترتیب مربوط یه تیمارهای سه‌گانه و دوگانه شیمیایی بود. کارایی مصرف نور در تیمارهای ترکیبی کودهای زیستی و شیمیایی، بخصوص ترکیب سه‌گانه زیستی و شیمیایی (به ترتیب برابر با 34/1 و 41/1)، بیشتر از کاربرد منفرد آن کودها بود. کود اوره با مقدار کارایی مصرف نور 34/1، کارایی مصرف نور کنجد را بیشتر از نیتروکسین (14/1) افزایش داد در حالی که میزان افزایش آن در تیمارهای سوپرفسفات تریپل (26/1) و بیوفسفر (25/1) تقریبا یکسان بود. بنابراین توصیه می‌شود که کوددهی به کنجد بصورت ترکیبی از چند کود متفاوت زیستی یا شیمیایی انجام شود تا با تامین حداکثری نیاز تغذیه‌ای گیاه، کارایی مصرف نور بیشتری نیز به دست آید.